Bas Roestenberg

Onder respondenten van de 'Nationale Monitor Energietransitie', een jaarlijks onderzoek naar de houding van bewoners tegenover de energietransitie, neemt de urgentie om 'actie' tegen klimaatverandering te nemen af. Dit vertaalt zich onder andere in groeiende twijfel over - en stagnatie in - de aanschaf van warmtepompen en pv-panelen.

Van het onlangs beëindigde 'Actieplan (hybride) warmtepompen' is de doelstelling om de productie- en installatiecapaciteit op te schalen, deels bereikt. De gewenste groei van het aantal installaties blijft echter ver achter, door een forse terugval in 2024. Het nieuwe plan 'Aanpak Warmtepompen' moet die trend keren, zodat warmtepompen alsnog hun aandeel in de 2030-klimaatdoelstellingen voor woningen gaan leveren.

Nadat afgelopen december een recordbedrag aan ISDE-subsidie voor warmtepompen was aangevraagd, verwachtte de sector dat het aangevraagde bedrag begin 2025 dramatisch zou dalen. Ten opzichte van december is dat inderdaad het geval, maar vergeleken met een jaar geleden is er sprake van stabilisatie.

Team Duurzaam Installeren (TDI), waarin acht grote installatiebedrijven samenwerken, heeft afscheid genomen van de ambitie om in 2025 500 warmtepompen per dag meer te installeren dan drie jaar geleden. Volgens TDI is dit niet meer haalbaar doordat kabinet-Schoof een streep heeft gezet door de 'warmtepompnormering' van 2026.

Hoe bespaar je zoveel mogelijk gas bij een slecht geïsoleerde flat in netcongestiegebied, zonder dat de eigenaar-bewoners met een enorme verbouwing en dito kosten te maken krijgen? Die vraag stond twee jaar geleden centraal bij de Hulkesteinflat in Arnhem. Samen met vastgoedverduurzamer Energy Bridge koos de VvE voor een hybride systeem met twee grote warmtepompen en zo slim mogelijke regeling. 

Verschillende fabrikanten introduceerden het afgelopen jaar grote lucht/water-warmtepompen op propaan, met vermogens van enkele tientallen kilowatts. In cascade kunnen daarmee installaties worden gerealiseerd van honderden kW's. Althans: op papier, waarschuwt Joep Peeraer, directeur van de Nederlandse Galletti-distributeur Airconair. Aan de toepassing van propaan in steeds grotere machines zit volgens hem een limiet die gevolgen heeft.

Individuele warmtepompen worden vaak gezien als veroorzaker van netcongestie, maar volgens adviesbureau Merosch is dat een onjuiste gedachte. Uit onderzoek van het bureau blijkt dat netbeheerders de impact van warmtepompen op het stroomnet op een 'gedateerde manier' vaststellen; ze gaan uit van een veel te hoge kW-belasting per warmtepomp.

De plaatsing van een warmtepomp bij een bestaande gasketel levert gemiddeld een gasbesparing van 75 procent op, en op jaarbasis een 1.018 euro lagere energierekening. Dit blijkt uit het Demonstratieproject Hybride Warmtepompen, waarin 174 hybride installaties zijn gemonitord. Deze week werden de eindresultaten gepresenteerd.

Enkele maanden geleden introduceerde Galletti een range luchtgekoelde koelmachines en warmtepompen op propaan, met vermogens van 35 tot 65 kW. Met het natuurlijke koudemiddel anticipeert de Italiaanse fabrikant op Europese regelgeving. Voor de nieuwe serie ontwikkelde hij samen met Danfoss een nieuwe compressor.

Er lijkt vooralsnog weinig vooruitzicht te zijn op echt herstel in de verkoopcijfers van residentiële warmtepompen. Toch zien sommige leveranciers lichtpuntjes voor 2025, zo blijkt uit een kleine rondgang in de markt. De verkoop van grote warmtepompen ligt op peil, en de verkoop van warmtepompen voor nieuwbouwwoningen lijkt voorzichtig aan te trekken.