Als consumenten naar de toekomst kijken, is dat vaak de wat kortere termijn: kan ik mijn energierekening volgend jaar nog betalen?
“Iedereen ziet dat we in een turbulente wereld leven, met de oorlog in Oekraïne, de klimaatcrisis en de enorm gestegen gasprijzen. Maar het is nu meer dan ooit belangrijk om langetermijndoelstellingen in het oog te houden. Veel besluiten die nu worden genomen, zijn begrijpelijk, maar betreffen kortetermijnpolitiek, zoals het prijsplafond dat voor gas en elektriciteit wordt ingevoerd. Met het oog op de langere termijn is fossielvrije verwarming de belangrijkste doelstelling. Daarmee pak je de klimaatcrisis aan, worden we minder afhankelijk van het buitenland en zijn consumenten uiteindelijk goedkoper uit. De stijgende gasprijs helpt daarbij, in die zin dat verduurzamen ‘mainstream’ wordt en de warmtepomp niet alleen een duurzaam, maar ook economisch steeds aantrekkelijker alternatief voor de gasketel is.”
In de energietransitie zet de overheid vol in op hybride. Is dat verstandig?
“Voor het antwoord op die vraag moet je eerst een onderscheid maken tussen twee typen hybride systemen. Je kunt een warmtepomp bij een bestaande ketel plaatsen, zodat je de flexibiliteit hebt om op elk geschikt moment over te stappen op all-electric. Dan kies je voor ‘all-electric ready’; dat is volgens ons een toekomstgericht concept. Sommige warmtepomp-leveranciers bieden hybride echter als geïntegreerd systeem aan, met een warmtepomp en hr-ketel in één unit. Dat vinden wij geen verstandig concept, want het betekent dat je als consument vijftien jaar of langer aan je hybride keuze vastzit.”
Maar ook met zo’n geïntegreerd systeem bespaar je aardig wat gas.
“Zeker, maar afhankelijk van de economische en technische levensduur van zo’n geïntegreerd toestel blijf je als consument nog lange tijd fossiele brandstof gebruiken en last houden van de steeds hogere gasprijzen. Met een ‘all-electric ready’-warmtepomp kan de consument zelf bepalen wanneer hij zijn woning van het gasnet laat koppelen. Daarbij laat je een warmtepomp bij je bestaande ketel plaatsen zodat je gas bespaart, zet je de komende jaren in op (na-)isolatie, en zodra je huis erop is voorbereid, haal je de ketel weg en heb je volledig fossielvrije verwarming. Daarmee is all-electric ready een toekomstgerichte keuze.”
Dat betekent dus dat je als woningeigenaar een plan moet maken. Niet alleen met betrekking tot isolatie, maar ook voor je afgiftesysteem.
“Dat klopt. Bij een goed geïsoleerde woning kun je vaak al direct voor all-electric kiezen. Als je woning daar nu nog niet helemaal geschikt voor is, kun je voor all-electric ready gaan en kies je natuurlijke momenten om je woning op all-electric voor te bereiden. Dat is per situatie verschillend. Soms kunnen bestaande radiatoren blijven hangen, maar vaak zal dat tot een lager rendement leiden. Dan moet je dus kijken of je maatregelen slim kunt combineren. Als je bij een wat ouder huis toch de vloer wil vervangen en van isolatie wil voorzien, kan dat een mooi moment zijn om ook vloerverwarming aan te leggen. Maar je kunt ook andere keuzes maken. Als je de buitenmuren aan de binnenkant van isolatie gaat voorzien, moeten radiatoren van de muur; die zou je wellicht meteen kunnen vervangen door LTV-varianten. Een goede installateur kan daarbij adviseren wat wijsheid is.”